Apel dotyczący Projektu KPEiK, wersja lipca 2025 – postulaty Komitetu Górnictwa PAN.
Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk zwraca się do Pana Ministra
o ponowne rozważenie niektórych założeń i otrzymanych wyników krajowego miksu energetycznego w skorygowanej wersji KPEiK z lipca 2025 r., a opublikowanej przez MKiŚ.
Szczególny niepokój wzbudziły zapisy o odstawieniu z eksploatacji w okresie 2026-2035 ponad 15 GW mocy w elektrowniach węglowych i praktyczna eliminacja węgla jako surowca energetycznego po 2035 r. (w 2040 r założono zerowe jego wykorzystanie). Moce węglowe, jako źródła regulacyjne można zastąpić wielkoskalowo jedynie gazem, ale to oznaczałoby uzależnienie bezpieczeństwa krajowego systemu od ryzyka dostępności i ceny tego paliwa. Jednocześnie zwiększona została do 156 GW moc zainstalowana w systemie (wzrost o 20 GW w stosunku do pierwszej wersji Planu) w 2040 r., głównie w drogich morskich farmach wiatrowych i nieregulacyjnej fotowoltaice. Nadmienić należy, że zgodnie z projekcjami PSE maksymalnie zapotrzebowana moc w systemie w tym czasie to ok. 36 GW. Elastyczność systemu elektroenergetycznego nie pozwala na wprowadzenie energii z tak przewymiarowanych mocy do sieci i oznacza nieuzasadnione ponoszenie nakładów inwestycyjnych na nadmiarowe źródła.
Komitet przeanalizował szczegółowo pierwotną wersję KPEiK z października 2024 r. i przedstawił uwagi do niej do MKiŚ. Uwagi te pozostają nadal aktualne
i pozwalamy sobie ponownie załączyć je do wykorzystania przez Pana Ministra
w dalszych pracach nad krajowym planem, a w przyszłości także nad polityką energetyczną.
Pragniemy podkreślić, że obawy wyrażone w niniejszym piśmie nie są próbą obrony pozycji krajowego górnictwa, które musi być reformowane i w efekcie procesu transformacji, w odpowiednim momencie ograniczone praktycznie do zera. Nasze stanowisko wynika z troski o racjonalne zaplanowanie transformacji i zapewnienie bezpiecznego ruchu krajowego systemu 01 w każdym czasie. Regulacyjne źródła oparte o paliwa kopalne, w aktualnym stanie rozwoju technologii długoterminowego magazynowania, są warunkiem dalszego rozwoju OZE.
