Witamy na stronie

Komitetu Górnictwa


W dniu 23 kwietnia 2024 Profesor Rafał Wiśniowski otrzymał od Profesora Aleksandra Welfe, Wiceprezesa PAN, członka rzeczywistego PAN, list gratulacyjny potwierdzający wybór na przewodniczącego Komitetu Górnictwa PAN na kadencję 2024-2027.

Powołanie Przewodniczącego KG PAN


Wyciąg z protokołu z posiedzenia inauguracyjnego

Komitetu Górnictwa
Polskiej Akademii Nauk
kadencja 2024-2027

 

     Posiedzenie inauguracyjne Komitetu Górnictwa na kadencję 2024-2027 odbyło się 21 marca 2024r w Sali konferencyjnej Rektoratu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Na posiedzenie przybyło 28 członków KG PAN.

    Obecnych przywitał prof. Rafał Wiśniowski w imieniu Jego Magnificencji prof. Jerzego Lisa, Rektora Akademii Górniczo-Hutniczej, gospodarza obiektu w którym odbywało się posiedzenie. Posiedzenie otwarte zostało przez prof. dr hab. inż. Pawła Ziębę, członka korespondenta PAN. Wygłosił on krótką przemowę oraz wręczył nominacje na członków KG PAN w bieżącej kadencji.

     Następnie, zgodnie z Regulaminem trybu wyboru członków komitetu naukowego i jego organów powołana została Komisja Skrutacyjna do przeprowadzenia głosowań na: Przewodniczącego-elekta KG PAN, Zastępców Przewodniczącego KG PAN, Członków Prezydium KG PAN, Sekretarza Naukowego KG PAN oraz członków wybieranych KG PAN.

     W skład Komisji Skrutacyjnej zaproponowani zostali:

  • prof. Eugeniusz Mokrzycki, IGSMiE – przewodniczący,
  • prof. Robert Król, PWr,
  • prof. Stanisław Wasilewski, IMG PAN.

     Zaproponowani kandydaci wyrazili zgodę wejścia w skład Komisji skrutacyjnej. Zgromadzeni członkowie KG PAN w głosowaniu jawnym jednogłośnie zamknęli listę kandydatów do Komisji Skrutacyjnej, a następnie również jednogłośnie, w głosowaniu jawnym powołali Komisję Skrutacyjną w zaproponowanym składzie.

     W dalszej części obrad KG PAN zgłoszono kandydatury na przewodniczącego-elekta KG PAN. Jedynym kandydatem był prof. dr hab. inż. Rafał Wiśniowski, Prorektor AGH ds. Współpracy, zgłoszony przez Profesora Dubińskiego. W głosowaniu jawnym jednogłośnie zamknięto listę kandydatów i komisja skrutacyjna rozdała karty do głosowania tajnego na prof. dr hab. inż. Rafała Wiśniowskiego, jako przewodniczącego KG PAN. Komisja ogłosiła wyniki głosowania. Prof. dr hab. inż. Rafał Wiśniowski został wybrany jednogłośnie na przewodniczącego-elekta KG PAN.

     Prof. Paweł Zięba pogratulował prof. R. Wiśniowskiemu wyboru i przekazał Mu przewodniczenie dalszym obradom zebrania plenarnego Komitetu.

     W kolejnym punkcie obrad zgłoszono kandydatów na Zastępców Przewodniczącego KG PAN. Kandydatami zostali:

Prof. dr hab. inż. Radosław Zimroz, PWr,

Prof. dr hab. inż. Piotr Strzałkowski, PŚ.

     Więcej zgłoszeń kandydatów nie było, a zgłoszeni zgodzili się na kandydowanie. Komisja skrutacyjna rozdała karty do głosowania tajnego na wymienionych kandydatów, jako Zastępców Przewodniczącego KG PAN. Po przeliczeniu głosów Komisja stwierdziła, że wybrani na Zastępców Przewodniczącego KG PAN zostali prof. dr hab. inż. Radosław Zimroz oraz prof. dr hab. inż. Piotr Strzałkowski.             

     Następnie zgłoszono kandydatów na Członków Prezydium KG PAN. Kandydatami zostali:

prof. dr hab. inż. Stanisław Nagy (AGH), prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński (PŚ), dr hab. inż. Alicja Krzemień (GIG PIB). Więcej zgłoszeń kandydatów nie było, a zgłoszeni zgodzili się na kandydowanie. Komisja skrutacyjna rozdała karty do głosowania tajnego na wymienionych kandydatów, jako Członków Prezydium KG PAN.

     Po przeliczeniu głosów Komisja stwierdziła, że wybrani na Członków Prezydium KG PAN zostali prof. Stanisław Nagy, prof. Marcin Lutyński oraz dr hab. Alicja Krzemień.          

     Kolejne głosowanie dotyczyło wyboru Sekretarza KG PAN. Przewodniczący-elekt, prof. Wiśniowski zgłosił kandydaturę prof. dr hab. inż. Norberta Skoczylasa. Innych kandydatur nie było. Komisja skrutacyjna rozdała karty do głosowania tajnego na prof. dr hab. inż. Norberta Skoczylasa jako Sekretarza KG PAN. Po przeliczeniu głosów Komisja stwierdziła, że wybrany na Sekretarza KG PAN został prof. Norbert Skoczylas.

     Ostatnie głosowanie miało na celu wyłonienie członków Komitetu powoływanych przez KG PAN. Do procedury wyboru trzech dodatkowych członków Komitetu zaproponowani zostali: prof. dr hab. inż. Wacław Dziurzynski (IMG PAN), prof. dr hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz (AGH), dr hab. inż. Przemysław Skotniczny (IMG PAN) oraz prof. dr hab. inż. Mariusz Łaciak (AGH). Liczba kandydatów przekraczała maksymalną liczbę członków powołanych przez Komitet, więc ich wybór został dokonany w drodze głosowania tajnego.

     Po przeliczeniu głosów Komisja stwierdziła, że wybrani na członków Komitetu powoływanych przez KG PAN zostali prof. Wacław Dziurzyński, prof. Mariusz Łaciak oraz dr hab. Przemysław Skotniczny.    

     Po zakończeniu wyborów personalnych rozpoczęła się dyskusja nad Strukturą Komitetu Górnictwa PAN. Postanowiono nie powoływać Sekcji na posiedzeniu inauguracyjnych, a dyskusję o strukturze przenieść na kolejne posiedzenie, dając tym samym Członkom Komitetu czas do namysłu w tym zakresie.

     Podjęto także dyskusję dotyczącą potencjalnych tematów obrad Komitetu na kolejnych posiedzeniach. Prof. Nagy zasugerował dyskusję dotyczącą koncepcji zmian w obszarze dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka. Celem potencjalnych zmian miałoby być wzmocnienie roli górnictwa w obecnie bardzo szerokiej dyscyplinie. Prof. A. Tajduś przywołał historyczne dyskusje w tym temacie, wskazując jednocześnie potencjalne trudności.

Prof. Krzysztof Galos, Główny Geolog Kraju, poinformował zgromadzonych o trwających w ministerstwie pracach dotyczących nowelizacji Prawa Geologicznego i Górniczego. Projekt będzie konsultowany z Komitetem Górnictwa PAN.

     Zamkniecie posiedzenia

     Prof. Rafał Wiśniowski – przewodniczące elekt Komitetu Górnictwa PAN, podziękował obecnym za przybycie i aktywny udział w posiedzeniu Komitetu. Na tym zebranie zakończono.


Uprzejmie informujemy, że zostały ogłoszone

listy wyborcze w wyborach do

Komitetów Naukowych Polskiej Akademii Nauk

na stronach https://bip.pan.pl , https://pan.pl .

Uprzejmie prosimy o podjęcie czynności wyborczych w systemie

ESWPAN ( https://esw.pan.pl ) do końca dnia 13.11.2023 


Rejestracja kandydatów do wyborów

Członków Komitetów Naukowych PAN

będzie trwała do 6 października


Szanowni Członkowie Komitetu Górnictwa,

 Zbliżają się wybory członków komitetów naukowych PAN w kadencji 2024-2027. W związku z tym apelujemy do obecnych członków Komitetu Górnictwa PAN posiadających stopień doktora habilitowanego lub tytuł profesora o aktywny udział i rozpowszechnienie informacji o wyborach w swoim środowisku oraz w swojej jednostce naukowej. Ważne jest, aby do wyborów do KG PAN zgłosiło się min. 60 osób, gdy będzie nas mniej, to wybory do KG PAN nie odbędą się,
a tego oczywiście nie chcemy.

Poniżej podaję najważniejsze punkty regulaminu wyboru komitetów naukowych PAN:

  • W wyborach mogą brać udział wyłącznie osoby posiadające stopień doktora habilitowanego lub tytuł profesora.
  • Wybory odbywają się przy pomocy elektronicznego systemu wyborczego Polskiej Akademii Nauk (ESWPAN).
  • Osoby uprawnione do głosowania rejestrują się ( https://esw.pan.pl/Account/Login ) i deklarują w systemie swoje czynne lub bierne prawo wyborcze w powiązaniu z co najwyżej dwoma komitetami naukowymi PAN. Rejestracja czynna do 06.10.2023.
  • W wyborach mogą brać udział osoby emerytowane, nie będące już pracownikami instytucji naukowych.

Proszę dołożyć starań, aby informacja o wyborach do tych osób dotarła.

 

prof. dr hab. inż. Wacław Dziurzyński



Protokół z posiedzenia plenarnego

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 31 maja 2023r.

Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 31 maja 2023r. w Budynku Dyrekcji Z.G.H. „Bolesław” S.A.. Na posiedzeniu obecnych było 27 członków, co stanowi 61% wszystkich Członków KG PAN. Dodatkowo zaproszonych zostało czterech gości.

Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN i przedstawił plan posiedzenia:

  • Informacje Przewodniczącego Komitetu.
  • Wygłoszenie referatu przez Pana Prezesa Bogusława Ochaba pt. „Strategiczne aspekty likwidacji kopalni "Olkusz-Pomorzany"”.
  • Wygłoszenie referatu przez Pana prof. Krzysztofa Tajdusia pt. „Zagrożenia powierzchni terenu związane z likwidacją podziemnych kopalń”.
  • Dyskusja plenarna nad poruszonymi zagadnieniami.
  • Poparcie Kandydata Komitetu Górnictwa PAN do wyborów na członka Rady Doskonałości Naukowej na lata 2024-2027.
  • Wolne wnioski.

Profesor W. Dziurzyński oddał głos Prezesowi Bogusławowi Ochabowi. Prezes omówił Aktualny stan likwidacji kopalni. Przedstawiony został rys historyczny funkcjonowania Kopalń Bolesław, Olkusz oraz Pomorzany. Opisane zostały wyzwania hydrologiczne związane z zatapianiem kopalni.  Przedstawione zostały informacje o sieci monitoringu środowiska wodnego. Poruszony został problem zapadlisk, związany z historyczną eksploatacją systemem komorowym na zawał.

Prezes Ochab przedstawił wyzwania stojące przed Z.G.H. „Bolesław”. Obecnie pojawia się problem podtopień wraz z podnoszeniem się poziomu wód gruntowych. Przeciwdziałania pojawiąjącym się problemom to przede wszystkim budowa urządzeń melioracji wodnych, zachowanie i tworzenie systemów retencji wód, kształtowanie właściwego zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych, budowa i utrzymanie wałów przeciwpowodziowych oraz utrzymanie drożności cieków wodnych. Znaczące problemy bieżące wynikają także z górnictwa historycznego, które jest słabo udokumentowane.

Prezes zdefiniował najważniejsze wnioski:

  • ZGH będzie kontynuować monitorowanie i prowadzić działania wyprzedzające, eliminujące lub ograniczające skutki likwidacji kopalni.
  • ZGH będzie monitorować i odpowiednio zabezpieczać tereny, w których istnieje możliwość wystąpienia zapadlisk.
  • Władze samorządowe wraz z ZGH powinny rozpocząć szczegółowe prace w zakresie inwentaryzacji oraz przygotowanie programu utrzymania reżimu hydrologicznego.
  • Należy zlecić opracowanie, które szczegółowo przeanalizuje historyczne górnictwo i jego wpływ na ewentualne szkody i gospodarkę wodno-ściekową w rejonie Olkusza.
  • Należy zaprojektować zagospodarowanie potencjalnych terenów rekreacyjnych wykorzystując nowo powstałe zalewiska przeobrażonego ekosystemu.

Po referacie miała miejsce dyskusja, która dotyczyła aspektów technicznych oraz prawnych związanych z likwidacją kopalni. Duże zainteresowanie wzbudziło górnictwo historyczne, które jest technologicznie słabo udokumentowane, a ma istotny wpływ na proces likwidacji.

Drugi referat, zatytułowany „Zagrożenia powierzchni terenu związane z likwidacją podziemnych kopalń” wygłosił prof. Krzysztof Tajduś. Referat skupiał się na kwestiach:

  • Zarządzania ryzykiem i odpowiedzialności przedsiębiorstwa na terenach pogórniczych.
  • Występowania zagrożeń powierzchni terenu związanych z likwidacją podziemnych kopalń, w tym kwestii deformacji ciągłych i nieciągłych.
  • Przeanalizowane zostały metody wykorzystywane do prognozowania deformacji powierzchni terenu przy zatapianiu kopalń.
  • Przedstawione zostały studia przypadków, z likwidowanych kopalń niemieckich.
  • Przedyskutowane zostały możliwości występowania wstrząsów pogórniczych.
  • Omówione zostały problemy zapadlisk.

Tematyka referatu spotkała się z ogromnym zainteresowaniem.

Po referatach miała miejsce krótka dyskusja dotycząca wyboru przedstawiciela nauk górniczych do Rady Doskonałości Naukowej. Zebrani Członkowie Komitetu Górnictwa jednogłośnie wskazali, że w żywotnym interesie Naukowców realizujących badania w zakresie górnictwa jest wybór swojego przedstawiciela w ramach dyscypliny inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka.

             Przewodniczący Komitetu podziękował osobom referującym za przygotowanie wykładów, a Członkom Komitetu za przybycie. Gospodarz Posiedzenia Plenarnego, Prezes Bogusław Ochab zaprosił zgromadzonych do zwiedzania ekspozycji Kopalnia Wiedzy o Cynku.

Na tym zebranie zakończono.

Dzięki uprzejmości Pana Prezesa Bogusława Ochaba oraz Pana prof. Krzysztofa Tajdusia poniżej znajdują się linki do zaprezentowanych materiałów.


 

 

Protokół z posiedzenia Prezydium

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 1 lutego 2023r.

     Posiedzenie Prezydium Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 1 lutego 2023r w trybie hybrydowym. Spotkanie w części stacjonarnej odbyło się w siedzibie Instytutu Mechaniki Górotworu PAN. Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN. W zebraniu uczestniczyli profesorowie: Dziurzyński, Tajduś, Dubiński, Nagy, Strzałkowski, Zimroz oraz Skoczylas.

     Członkowie Prezydium KG PAN przedyskutowali po raz kolejny koncepcję łączenia Komitetów PAN, wyrażając swoją dezaprobatę w tej kwestii. Dyskusji poddany został także temat zmian przepisów dotyczących zasad oceny jednostek naukowych. Ważnym elementem dyskusji była troska o punktację branżowych czasopism górniczych.

     Profesor Dziurzyński przedstawił zakres tworzonej monografii opisującej dzieje i znaczenie Komitetu Górnictwa PAN. Wyraził swoją prośbę o wsparcie w tym procesie redakcyjnym. Następnie Profesor Dziurzyński przedstawił plany dwóch spotkań plenarnych w roku 2022. Przedstawione zostały koncepcje spotkań wyjazdowych, w siedzibie Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., bądź KWB Bełchatów. Prof. Dubiński wyraził gotowość do zorganizowania spotkania Plenarnego KG PAN w siedzibie GiG. Padła koncepcja, by tematyka spotkań objęła zagadnienia związane z „post-mining”, bądź tematyki górnictwa kruszyw. Prof. Nagy zaproponował referat prof. Patzka, podejmujący refleksję nad zestawieniem światowego zapotrzebowania energetycznego z globalnymi zasobami.

     Profesor Dziurzyński podziękował zebranym Członkom Prezydium KG PAN


Protokół z Posiedzenia Plenarnego

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 16 listopada 2022r.

Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 16 listopada 2022r. na Wydziale Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami Akademii Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Na posiedzeniu obecnych było 27 członków, co stanowi 61% wszystkich Członków KG PAN. Dodatkowo zaproszonych zostało jeden gość.

Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN
i przedstawił plan posiedzenia:

  • Informacja Przewodniczącego Komitetu.
  • Referat dr inż. Stanisława Tokarskiego (AGH Kraków) pt. „Kierunki korekty polityki energetycznej PEP 2040”.
  • Referat Pana Radosława Stacha (KGHM Polska Miedź SA) p.t. „Górnictwo KGHM Polska Miedź S.A., perspektywy i wyzwania rozwoju”.
  • Wolne wnioski. 

Profesor W.Dziurzyński oddał głos dr inż. Stanisławowi Tokarskiemu, który wygłosił referat zatytułowany „Badania krajowego miksu energetycznego – kierunki korekty polityki energetycznej (PEP 2040)”. W trakcie referatu dr St.Tokarski przedstawił informacje o stanie regulacji prawnych związanych z energetyką w UE, a także regulacjach krajowych. Omówione zostały cele PEP 2040, które skonfrontowane zostały z celami europejskiej polityki klimatyczno-energetycznej. Przedstawiona została Prognoza miksu źródeł energii pierwotnej w perspektywie 2040 r. oraz prognoza zdolności wytwórczych w KSE (perspektywa PEP 2040) w trzech scenariuszach. Omówione zostały badania krajowego miksu energetycznego oraz kierunki korekty polityki energetycznej. Dr St.Tokarski wskazał, co oznacza dla polskiej elektroenergetyki reforma ETS. Wskazane zostały cele efektywności energetycznych zgodnie z Polityką Energetyczną oraz ich konsekwencje dla polskiej energetyki. Przedyskutowane zostały najważniejsze kierunki zmian w aktualizacji Polityki energetycznej Polski do 2040 r.

Najważniejsze wnioski, wątpliwości i postulaty można wypunktować:

  • Zwiększenie dywersyfikacji technologicznej i rozbudowa mocy opartych o źródła krajowe – tak, ale jakie źródła krajowe?
  • Dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii – TAK! Odblokować lądową energetykę wiatrową!
  • Poprawa efektywności energetycznej – tak, ale najtańsza energia to ta niezużyta, edukacja jak oszczędzać!
  • Dalsza dywersyfikacja dostaw i zapewnienie alternatyw dla węglowodorów - wspólne zakupy w ramach unii energetycznej i europejski rynek zdolności wydobywczych węglowodorów.
  • Dostosowanie decyzji inwestycyjnych w gazowe moce wytwórcze do dostępności paliwa – transformacja do OZE i energetyki jądrowej ponad gazem?
  • Dłuższe wykorzystanie jednostek węglowych - możliwe, ale jako jednostki regulacyjne (modernizacje 200+) i rezerwa mocowa.
  • Wdrożenie energetyki jądrowej (przede wszystkim SMR) – kiedy (2040?), SMR nie jest jeszcze opcją biznesową.
  • Rozwój sieci i magazynowania energii – tak, ale dotychczasowy postęp blokuje rozwój OZE (fotowoltaika).
  • Negocjacje zmian regulacji UE – raczej nie.
  • Czy wyposażenie niektórych, nowych bloków w instalacje CCS jest opcją biznesową?
  • Co z wodorem?
  • Ciepłownictwo systemowe czy rozproszone?
  • Jaka energetyka przemysłowa?

PREZENTACJA

                Po wykładzie głos zabrał Prezes J. Olszowski, uzupełniając referat swoimi uwagami. Prezes
J. Olszowski wskazał, że właściwie nie mamy polityki energetycznej. Wątpliwości budzi rola węgla kamiennego w energetyce, w aspekcie rozbieżności pomiędzy postulatami a realnymi możliwościami. Z jednej strony, w aspekcie kryzysu na Ukrainie, oczekiwane jest zwiększenie wydobycia, a z drugiej strony musimy ograniczać potencjały wydobywcze. Dr Tokarski wskazał, że zgadza się z uwagami – w Jego opinii w najbliższym czasie musimy dążyć do zwiększenia produkcji węgla. Dr hab. inż. Piotr Such  zgodził się z postulatami, wskazał na wiele patologii środowiskowych, jak np. problem emisyjności statków transportujących importowany węgiel. Piotr Bojarski wskazał, że istnieje zagrożenie, iż górnictwo ulegnie likwidacji szybciej, niż zakładają polityki energetyczne. Musimy sobie zadać pytanie ile jesteśmy w stanie płacić za węgiel ? Koszty wydobycia są coraz większe. Koszty klimatyzacji, koszt zatrudnienia, koszty minimalizacji zagrożeń.

                W dalszej części Przewodniczący KG PAN, Profesor W.Dziurzyński przedstawił informacje dotyczące procedowania planów łączenia komitetów. Profesor Dubiński wskazał, że proponowana nowa nazwa połączonego Komitetu jest nieadekwatna do rzeczywistego zakresu tematycznego Komitetu Górnictwa. Prof. J.Dubiński stwierdził, że konsolidacje wykonane w komitetach innych Wydziałów PAN nie przyniosły pozytywnych efektów. Profesor J.Dubiński liczy, że stanowisko nowego prezesa PAN będzie odmienne w sprawie restrukturyzacji Komitetów.

                Profesor W.Dziurzyński podziękował za przedstawienie swojego stanowiska  i zaprosił do wygłoszenia drugiego referatu Pana Radosława Stacha - Dyrektora Naczelnego Oddziału JRGH w Sobinie, KGHM Polska Miedz S.A. Pan Radosław Stach przedstawił referat dotyczący perspektyw i wyzwań rozwoju stojących przed KGHM Polska Miedź S.A.. Przedstawiona została charakterystyka aktywów górniczych, uwarunkowania dalszej eksploatacji w obszarach koncesyjnych, działalność w obszarze bezpieczeństwa pracy. Omówiona została strategia w zakresie wsparcia innowacji oraz wybrane inicjatywy badawczo-rozwojowe. Najważniejsze wnioski można następująco streścić:

  • firmy górnicze muszą nieustannie rozwijać się, poszukiwać i pozyskiwać nowe obszary zasobowe,
  • utrzymywanie niskich kosztów produkcji zabezpiecza przed skutkami dekoniunktury, ogranicza ryzyko bankructwa i utraty płynności,
  • zdywersyfikowany portfel metali i aktywów pozwala na utrzymanie stabilnej pozycji finansowej.

Działania podejmowane przez KGHM obejmują:

  • wzrost bazy zasobowej i umocnienie globalnej pozycji KGHM,
  • obniżenie średniego kosztu produkcji i większa odporność na zmiany cen miedzi,
  • wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i technicznych,
  • uzyskanie zakładanego poziomu wydobycia i przerobu rudy w kopalni Sierra Gorda,
  • optymalizacja kosztowo-produkcyjna aktywów górniczych w Kanadzie i USA,
  • poszerzenie kompetencji i wiedzy w zakresie górnictwa głębinowego i odkrywkowego,
  • maksymalizacja odzysku pierwiastków towarzyszących,
  • przetwórstwo produktów wysokomarżowych.

PREZENTACJA

                 Profesor W.Dziurzyński podziękował Dyrektorowi Radosławowi Stachowi. Prezes P.Buchwald (CSRG) skomentował informacje o bezprzewodowych systemach łączności w trakcie akcji ratowniczych.

                Profesor W.Dziurzyński Podziękował dziekanowi Wydziału Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami Akademii Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica prof. Markowi Cale za miłe przyjęcie Komitetu na Wydziale.

   Przewodniczący Komitetu podziękował osobom referującym za przygotowanie wykładów, a Członkom Komitetu za przybycie.

Na tym zebranie zakończono.


Protokół z posiedzenia Prezydium

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 6 października 2022r

 

        Posiedzenie Prezydium Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 6 października 2022r w trybie zdalnym. Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN. W zebraniu uczestniczyli profesorowie: Dziurzyński W., Trutwin W., Tajduś A., Dubiński J., Nagy St., Strzałkowski P. oraz Skoczylas N.. Głównym celem posiedzenia Prezydium było wybór tematyki i terminu jesiennego spotkania Komitetu Górnictwa PAN oraz miejsca spotkania. Profesor Dziurzyński W. zaproponował referat Pana Radoslawa Stacha p.t. „Górnictwo KGHM Polska Miedź S.A., perspektywy i wyzwania rozwoju”. Drugi zaproponowany referat nosi roboczy tytuł „Sterowanie kombajnem ścianowym w warunkach zagrożenia metanem”. Jego autorem jest dr hab. inż. Jerzy Krawczyk prof. IMG PAN.

        Profesor Zimroz R. zaproponował w trakcie korespondencji z prof. Dziurzyńskim W. debatę dotyczącą fluktuacji rynku energii oraz mechanizmów prowadzących do drastycznych wzrostów cen oraz szans na ich stabilizację. Profesor Dubiński J. zaproponował zwrócenie się o krótki referat w tej sprawie do dra inż. Stanisława Tokarskiego. 

        Termin jesiennego posiedzenia plenarnego ustalony został na 16 listopada godzina 11:00. Na zakończenie spotkania prof. Nagy St. zapoznał zgromadzonych członków Komitetu z obecną sytuacją w sektorze gazowniczym. 

        Profesor Dziurzyński W. podziękował uczestnikom spotkania za konstruktywną dyskusję. Na tym zebranie zakończono.


 

W dniu 15 czerwca 2022r. odbyło się posiedzenie Sekcji Górnictwa Podziemnego Rud Miedzi Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk.

Zapraszamy do śledzenia strony www  Sekcji Górnictwa Podziemnego Rud Miedzi https://srm.pwr.edu.pl

 

 


 

 

PREZENTACJA

 


Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk w dniu 26 maja 2022r.

 

Protokół z posiedzenia plenarnego Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk w dniu 26 maja 2022r.

Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 26 maja 2022r na Wydziale Wiertnictwa Nafty i Gazu Akademii Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Na posiedzeniu obecnych było 25 członków, co stanowi 57% wszystkich Członków KG PAN. Dodatkowo zaproszonych zostało 4 gości.

Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN i przekazał głos prof. Rafałowi Wiśniowskiemu. Profesor R.Wiśniowski także powitał zgromadzonych Gości, podziękował gospodarzowi spotkania prof. M. Łaciakowi, Dziekanowi Wydziału Wiertnictwa Nafty i Gazu, za zorganizowanie spotkania. Profesor R.Wiśniowski wyraził zadowolenie, że po pandemii pojawiła się możliwość bezpośredniego spotkania członków Komitetu oraz Gości. Profesor krótko przedstawił rys historyczny Wydziału Wiertnictwa Nafty i Gazu, jego związek z górnictwem oraz swoją refleksje dotyczącą obecnego stanu, jak i przyszłości górnictwa krajowego i światowego.

Następnie głos zabrał Przewodniczący Komitetu, prof. W.Dziurzyński i przedstawił plan posiedzenia:

  • Informacja Przewodniczącego Komitetu.
  • Referat Pana Profesora Antoniego Sroki pt.: „Przyszłościowe problemy i zadania koncernu RAG AG w Essen po zakończeniu eksploatacji węgla kamiennego
    w Niemczech”.
  • Referat Pana Profesora Wojciecha Naworyty pt.: „European Green Deal - the need for its revision in the face of the war in Ukraine”.
  • Bezpieczeństwo energetyczne kraju w obliczu wojny na Ukrainie i dynamicznie zmieniającej się sytuacji geopolitycznej – dyskusja.
  • Wolne wnioski. 

Profesor przedstawił informacje na temat planów PAN, dotyczących przyszłości komitetów. Wyraził swoją opinię dotyczącą koncepcji scalania mniejszych komitetów. Przypomniał, że w dniu 21 maja 2019 r. odbyło się plenarne posiedzenie członków Komitetu Górnictwa PAN we Wrocławiu, na którym dyskutowano o propozycji konsolidacji Komitetu Górnictwa z Komitetem Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN. Komitet upoważnił Prezydium do konsultacji tej propozycji z Prezydium Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi, które miały miejsce w dniu 29 maja 2019 roku. Komitet Górnictwa PAN prezentuje stanowisko,  że z wielu merytorycznie ważnych powodów, nie jest aktualnie potrzebna konsolidacja z Komitetem Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN i nie aprobuje  propozycji w tym zakresie. Prezydium Komitetu Górnictwa PAN stwierdza, że tematyka, którą zajmuje się Komitet Górnictwa jest odmienna od tej, która dominuje w działalności Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN. Koncentruje się ona na problematyce geologicznej,  przeróbce kopalin oraz na ekonomice i aspektach prawnych gospodarki surowcami mineralnymi. Nie ulega wątpliwości, że działalność Komitetu Górnictwa PAN będzie dalej potrzebna, szczególnie w dobie rozwoju nowych kierunków górnictwa, takich jak górnictwo podmorskie czy też kosmiczne. Już dzisiaj są bowiem podejmowane w tym zakresie prace rozpoznawcze. Działalność ta dotyczy także problematyki likwidacji kopalń, które szczerpały swoje zasoby surowcowe. Komitet Górnictwa PAN wydaje specjalistyczne czasopismo o renomie międzynarodowej Archives of Mining Sciences (od 1956 r.), które jest od wielu lat indeksowane przez bazy  Web of Science i Scopus oraz jest na punktowanej liście A MNiSzW (obecnie 100 pkt.).

Przewodniczący KG PAN przypomniał także, że Komitet po agresji Rosji na Ukrainie wystosował dwa pisma do Minister Klimatu i Środowiska Pani Anny Moskwy oraz do Podsekretarza Stanu – głównego Geologa Kraju, pełnomocnika Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa, Pana Dr Piotra Dziadzio. W Pismach wyraźnie zasygnalizowano pilną konieczność weryfikacji obecnej polityki energetycznej kraju oraz zaoferowano wsparcie Członków Komitetu w pracach korygujących krajowe założenia energetyczne w związku z krytyczną zmianą geopolityczną. Profesor poinformował, iż otrzymaliśmy odpowiedź wyrażającą zadowolenie z gotowości do współpracy.

Profesor W.Dziurzyński zapowiedział pierwszy z dzisiejszych referatów, który przygotował i poprowadził profesor A.Sroka. Referat dotyczył transformacji górnictwa węglowego w Niemczech. Referat poruszał następujące kwestie:

  • reformy górnictwa od lat 60tych (redukcja ilości kopalń i koncernów węglowych),
  • dywersyfikacja obszarów działalności koncernów węglowych,
  • finansowanie kosztów pokrywania szkód górniczych po zakończeniu eksploatacji,
  • ogromne problemy z odwodnieniem obszarów pogórniczych.

            Prof. Dziurzyński podziękował za referat oraz zaprosił do dyskusji. Profesor J.Dubiński zapytał o problemy związane ze wstrząsami na obszarach pogórniczych. Prof. A.Sroka odpowiedział, iż problemy związane z wstrząsami są niewielkie. Prezes J.Olszowski zapytał o koszty pomocy publicznej udzielonej przez rząd Niemiec górnictwu. Prof. Sroka odpowiedział, iż były to kwoty około 2 mld Euro rocznie. Profesor J.Dubiński zapytał o problemy związane z wydzielaniem się metanu z likwidowanych kopalń oraz jego pozyskiwaniem. Prof. A.Sroka potwierdził że problemy z metanem oraz z emisją metanu są znaczące. Opłacalność pozyskiwania metanu stale się obniża, ze względu na niekorzystne zmiany w regulacjach prawnych.

            Profesor W.Dziurzyński podziękował za wygłoszenie referatu i zaprosił prof. W. Naworyta. Profesor wygłosił referat dotyczący bezpieczeństwa energetycznego.
W referacie podjął następujące kwestie:

  • produkcja energii w Europie,
  • polski mix energetyczny oraz perspektywy,
  • problemy braku zainteresowania ograniczeniami emisji gazów cieplarnianych
    w Chinach i Indiach,
  • wzrost zapotrzebowania energetycznego Polski,
  • deficyty w krajowym bilansie energetycznym,
  • obecna sytuacja geopolityczne jako czynnik zmuszający UE do zredefiniowania polityki energetycznej i klimatycznej.

            Po referacie głos zabrał prof. St.Nagy. Profesor wyjaśnił pewne aspekty związane z emisjami metanu w procesach wydobycia i transportu węglowodorów. Wspomniał
o ogromnym światowym wzroście zapotrzebowania na gaz za sprawą rynku Chińskiego i Indyjskiego. Jako przykład walki z emisjami CO2, pomimo ciągłego wykorzystywania paliw kopalnych wskazał Japonię, która do roku 2030 planuje zmaksymalizować użycie technik
CCS (ang. carbon capture and storage). Prof. St.Nagy jest zdania, że wojna na Ukrainie znacznie przyspieszy rozwój rynku LNG. Prezes J.Olszowski pogratulował przygotowania referatu oraz podkreślił, że Polska oraz UE powinna całkowicie zrewidować podejście do transformacji energetycznej, szczególnie w odniesieniu do dążenia do likwidacji energetyki węglowej. Podkreślił, że kraje azjatyckie stale rozwijają górnictwo i energetykę węglową.
Profesor A.Tajduś potwierdził, że w jego opinii aktualna polityka energetyczna jest nierealizowalna. Węgiel oraz gaz muszą pozostać w polityce energetycznej dopóki są gwarantami bezpieczeństwa energetycznego. Także w Polsce powinniśmy prowadzić próby wdrażania technologii CCS. Profesor A.Tajduś zasugerował próbę szerszego przedstawienia opinii Komitetu Górnictwa, dotyczącą racjonalizacji i spowolnienia odejścia od węgla, tak by opinia dotarła do szerszej grupy odbiorców. Profesor J.Dubiński zasugerował konieczność przeanalizowania możliwości zwiększenia mocy produkcyjnych polskich kopalń. Profesor A.Sroka podsumował dyskusję stwierdzeniem, że dekarbonizacja forsowana przez UE w obecnych warunkach jest nieracjonalna. Profesor St.Nagy stwierdził, że podatki związane ze śladem węglowym mogą powodować ogromne komplikacje gospodarcze. Prof. Krzysztof Tajduś zasugerował, że Komitet Górnictwa powinien także próbować dotrzeć do szerszej opinii publicznej, prezentując artykuły wskazujące na szereg absurdów związanych
z nieracjonalną dekarbonizacją energetyki. Profesor W.Dziurzyński potwierdził koncepcje przygotowania pism oraz artykułów przedstawiających stanowisko Komitetu Górnictwa odnośnie aktualnej koncepcji transformacji energetycznej. Profesor Antoni Tajduś przedstawił bieżące informacje dotyczące Archiwum Górnictwa. 

            Profesor W.Dziurzyński zapowiedział posiedzenie plenarne Komitetu jesienią. Przewodniczący Komitetu podziękował profesorom referującym za przygotowanie wykładów, a Członkom Komitetu oraz Gościom za przybycie.

Na tym zebranie zakończono.

PREZENTACJA


Komitet Górnictwa w listach do 

Pani Minister Klimatu i Środowiska Anny Moskwa

oraz 

Podsekretarza Stanu, Głównego Geologa Kraju Piotra Dziadzio

zaapelował o powołanie zespołów doradczych,

w celu zaktualizowania polityki energetycznej kraju po agresji

Rosji na Ukrainę, oferując szeroko pojętą współpracę i pomoc.

.


 

11. Szkoła Aerologii Górniczej

     W dniach 23-25.03.2022 r., w Hotelu „Toporów” w Białce Tatrzańskiej odbyła się 11. Szkoła Aerologii Górniczej. Konferencja została zorganizowana przez:

  • Akademię Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami, Katedrę Inżynierii Środowiska,
  • Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk, Sekcję Górnictwa Podziemnego Węgla Kamiennego.

   Konferencja została objęta patronatem Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego Adama Mirka. Partnerami 11. Szkoły Aerologii Górniczej byli: Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., AZIS Mining Service Sp. z o.o., Becker-Warkop Sp. z o.o. oraz DSI Underground.

                Celem 11. Szkoły Aerologii Górniczej była prezentacja najnowszych osiągnięć krajowej i światowej nauki w zakresie wentylacji, bezpieczeństwa i zwalczania zagrożeń naturalnych w kopalniach podziemnych, wymiana doświadczeń, omówienie ciekawszych przypadków i zdarzeń oraz rozwiązań problemów ruchowych w kopalniach. Program obejmował także tematykę wentylacji tuneli komunikacyjnych. Konferencja umożliwiła również firmom związanym z problematyką wentylacji kopalń prezentację swoich najnowszych rozwiązań, ofert i wdrożeń.

   W ramach Konferencji zorganizowana została sesja plenarna oraz sześć sesji tematycznych obejmujących zagadnienia dotyczące zagrożenia pożarowego i inertyzacji, zagrożenia metanowego, zagrożenia klimatycznego i wentylacji.

                W 11. Szkole Aerologii Górniczej wzięło udział 120 uczestników, a w czasie obrad wygłoszonych zostało 37 referatów.

 


Protokół z Posiedzenia Plenarnego

Protokół z posiedzenia Prezydium

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 9 marca 2022

Posiedzenie Prezydium Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 9 marca 2022r w trybie stacjonarnym w siedzibie Instytutu Mechaniki Górotworu PAN. Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN. W zebraniu uczestniczyli profesorowie: Dziurzyński, Tajduś, Dubiński, Nagy, Strzałkowski, Zimroz oraz Skoczylas.

Zebrani członkowie Prezydium rozpoczęli dyskusję od wyrażenia opinii na temat potencjalnych konsekwencji wojny na Ukrainie w obszarze energetyki. Następnie Profesor Dziurzyński przedstawił plany dwóch spotkań plenarnych w roku 2022. Przeprowadzona została dyskusja na temat aktywizacji działalności sekcji tematycznych Komitetu Górnictwa. Profesor Tajduś zaproponował referat związany z tematyką tunelową. Członkowie Komitetu wyrazili zainteresowanie. Padła propozycja wizyty na budowie jednego z drążonych obecnie tuneli.      Profesor Tajduś zaproponował także temat związany ze zmianą podejścia do bezpieczeństwa energetycznego kraju w obliczu wojny na Ukrainie i dynamicznie zmieniającą się sytuacji geopolitycznej. W obecnej sytuacji, ważnym zagadnieniem jest istnienie technologicznych możliwości do czasowego powrotu do wyższego wydobycia węgla w naszej części kontynentu. Zdaniem Prezydium, Komitet górnictwa powinien się włączyć w dyskusje nad potencjalną przyszłością energetyki w Kraju. Prof. Dziurzyński zaproponował zorganizowanie konferencji tematycznej. Zasygnalizowano potrzebę szerokiej dyskusji z istotnym przekazem społecznym, dotyczącym zasobów surowcowych, możliwościami technologicznymi oraz możliwościami importu.

Prof. Dziurzyński zaproponował zmianę tematyki najbliższego referatu, przewidzianego na zebranie plenarne Komitetu. W miejsce omawiania doświadczeń niemieckich związanych z zamykaniem kopalń, zasygnalizowano modyfikację tematu, aby zapoznać się z postrzeganiem koncepcji energetycznej Niemiec w obliczu obecnych wydarzeń geopolitycznych. Prof. Zimroz przedstawił także koncepcję referatu związanego z górnictwem miedziowym.

Zaproponowano przygotowanie listu intencyjnego do właściwego Ministra, bądź Premiera, potwierdzającego gotowość członków Komitetu Górnictwa do współpracy w dziedzinie związanej z górnictwem i energetyką.

Profesor Dziurzyński podziękował i zaapelował o aktywność w sekcjach.

Na tym zebranie zakończono.

 

Protokół z Posiedzenia Plenarnego

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 15 grudnia 2021r.

 

     Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 15 grudnia 2021 r. w trybie zdalnym. W posiedzeniu brało udział 27 Członków Komitetu, co stanowi 61% wszystkich Członków KG PAN.

     Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN. Prof. Dziurzyński przedstawił podstawowe informacje dotyczące działalności Komitetu Górnictwa, zachęcał do intensyfikacji działalności w ramach poszczególnych Sekcji Komitetu, a następnie przedstawił program posiedzenia:

  1. Informacje Przewodniczącego Komitetu.
  2. Referat prof. dr hab. inż. Józefa Dubińskiego pt. „Transformacja energetyczna zaczyna się z górnictwem”.
  3. Referat prof. dr hab. inż. Stanisława Nagy „Technologie CCS jako wsparcie transformacji energetycznej w polityce energetycznej. Zapowiedzi, wyzwania, realne działania”.
  4. Dyskusja plenarna nad poruszonymi zagadnieniami.
  5. Wolne wnioski.

obraz1obraz2

      Profesor Dziurzyński zaprosił prof. dr hab. inż. Józefa Dubińskiego do wygłoszenia referatu. Profesor Dubiński w swoim referacie przedstawił kompleksowe rozważania dotyczące aspektów transformacji energetycznej powiązanych z górnictwem. Wspomniał o kosztach ekonomicznych oraz środowiskowych budowy urządzeń umożliwiających korzystanie z energii odnawialnej. Zaznaczył, że wiele z tych urządzeń wymaga stosowania rzadkich surowców mineralnych, których wydobycie jest kosztowne a występowanie ograniczone do grupy krajów, często pozaeuropejskich. Prof. J. Dubiński omówił problemy związane z energetyką wiatrową. Zestawił surowce mineralne niezbędne do budowy turbin wiatrowych. Wskazał jak duży jest ślad węglowy związany z produkcją turbin wiatrowych. W podobny sposób omówiona została problematyka energetyki słonecznej. Wart odnotowania jest fakt, iż ogniwa fotowoltaiczne II generacji opierają się głównie na surowcach krytycznych pozyskiwanych głównie w Chinach. Profesor przedstawił prognozy zapotrzebowania na surowce mineralne niezbędne do budowy paneli PV przez dwie kolejne dekady. W referacie Prof. J. Dubiński odniósł się także do problemów magazynowania energii. Zagadnienia te są ściśle związane z produkcją energii odnawialnej oraz korzystaniem z pojazdów elektrycznych. Analogicznie względem poprzednich rozważań, wskazana została ilość surowców mineralnych niezbędnych dla implementacji motoryzacji elektrycznej. Przewidywany jest drastyczny wzrost popytu na surowce niezbędne do produkcji baterii oraz nowoczesnych silników elektrycznych. Przedstawione rozważania nasuwają kluczowe pytania: czy wystarczy zasobów określonych surowców mineralnych, aby realizować plany przejścia do Zielonej Energii ? czy krytyczne surowce mineralne nie będą dobrem deficytowym, rodzajem „wąskiego gardła” w globalnej transformacji energetycznej ? Przedstawione analizy można podsumować następującymi wnioskami:

  • Powszechne wprowadzenie czystych/zielonych technologii energetycznych dla osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych w horyzoncie 2050 roku jest wielkim wyzwaniem cywilizacyjnym świata.
  • Cel ten powoduje znaczący wzrost popytu na surowce mineralne, w tym krytyczne, szczególnie będzie to widoczne w okresie najbliższych dwóch lub trzech dziesięcioleci - stanowi to ogromne wyzwanie dla górnictwa i geometalurgii.
  • Świadomość tego faktu jest w opinii społecznej znikoma i często pomijana.
  • Analizy instytucji światowych (World Bank, Roskill USGS) wskazują, że wyprodukowanie jednostki energii elektrycznej z użyciem technologii wykorzystujących energię wiatrową i słoneczną, wymaga wyraźnie większej ilości surowców mineralnych niż w przypadku technologii bazujących na paliwach kopalnych - zaburza to pojęcie czystej energii.
  • W stosunku do wielu kluczowych surowców krytycznych prognozowany wzrost ich popytu jest praktycznie bardzo trudny do zrealizowania, co będzie skutkować ograniczeniem ich dostępności i może spowolnić plany transformacji energetycznej.
  • Ponadto, zbyt intensywne działania w zakresie zwiększania produkcji górniczej surowców mineralnych, szczególnie krytycznych, będą mogły stwarzać sytuacje kolizyjne niezgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, szczególnie w sferze oddziaływania na środowisko i społecznej.
  • Zapobieganie takim sytuacjom wymaga szybkiego podjęcia wielokierunkowych działań w wymiarze globalnym:
    • racjonalną i oszczędną gospodarkę zasobami złóż surowców mineralnych, szczególnie krytycznych,
    • prowadzenie prac nad rozpoznaniem nowych złóż i ich zagospodarowaniem,
    • rozwój niekonwencjonalnych technologii eksploatacji złóż,
    • stosowanie w praktyce zasady 3 R (reduce – reuse - recycle).
  • Podane przykłady górniczej eksploatacji złóż kluczowych surowców mineralnych metali ziem rzadkich, kobaltu i litu bardzo wyraźnie potwierdzają ilościową zmianę popytu na te surowce w wymiarze globalnym i postępującą zmianę górniczego krajobrazu świata.

            Po wysłuchaniu referatu miała miejsce krótka dyskusja, prof. M. Lutyński dodał, iż produkcja litu wymaga ogromnych ilości wody. Dr hab. P. Such podkreślił nieregularny charakter produkcji energii z OZE oraz wysokie koszty ekonomiczne i środowiskowe magazynowania energii. Prof. T. Patzek zasygnalizował niestabilności sieci energetycznej zasilanej energetyką odnawialną. Prof. Dziurzyński podziękował za referat oraz dyskusję i poprosił prof. S. Nagy o wygłoszenie drugiego referatu. Profesor Nagy rozpoczął referat od informacji o obecnej emisji CO2 w Polsce i na świecie. W opinii prof. S. Nagy obecnie technologia CCS jest nadal bardzo słabo rozwinięta. Projekty CCS na świecie to głównie technologia w fazie demonstracji. Dotyczą głównie sektorów energetycznych i chemicznych. Klastry CCUS w Europie to głównie kraje „starej unii”. Prognozy emisji CO2 na rok 2050 zakładają znaczne spadki emisji w transporcie, energetyce i przemyśle. Podobny poziom emisji względem dzisiejszego, pozostanie w obszarze mieszkalnictwa. Profesor przedstawił typowe łańcuchy CCS. Zatłaczanie i mechaniczna sekwestracja CO2 mają być związane z pułapkami stratygraficznymi, procesami rozpuszczania, pułapkami hydrodynamicznymi oraz mineralizacją. Przedstawiony został cykl Allama-Fetvedta wykorzystujący turbinę pracującą na nadkrytycznym CO2. W przeciwieństwie do typowych technologii wychwytu, które typowo obniżają sprawność technologii energetycznych o około 10%, w tym wypadku utrzymujemy bardzo wysoką sprawność, a na wyjściu układu mamy gotowy CO2 do procesów składowania. W dalszej części referatu pojawiły się informacje o krajowym programie badawczym CCS. Profesor S. Nagy omówił potencjalne lokalizacje dla realizacji geologicznego składowania CO2. Poza problemami technologicznymi związanymi z wychwytem oraz magazynowaniem, ważne są także aspekty związane z transportem CO2. Najważniejsze wnioski płynące z wystąpienia dotyczą konieczności stosowania CCS w przyszłości. Racjonalizacja stosowania CCS będzie tym większa, czym wyższe będą ceny emisji CO2.

            W trakcie dyskusji do której zaprosił prof. W. Dziurzyński po wystąpieniu
prof. S. Nagy, Prezes J. Olszowski podziękował za referaty oraz przedstawił swoje refleksje dotyczące sposobu likwidacji górnictwa węglowego w Polsce. Wskazał, że likwidacja górnictwa, także węglowego, bez wcześniejszego uruchomienia alternatywnych źródeł produkcji energii jest absurdalna. Podkreślił także, że wydobycie surowców niezbędnych do produkcji technologii dla potrzeb produkcji energii odnawialnej sprawia, iż górnictwo pozostanie ważną gałęzią przemysłu przez wiele dekad. Prezes zaapelował o przygotowanie oraz przesłanie wniosków dotyczących błędów transformacji energetycznych do odpowiednich komisji rządowych. Prof. W. Korzeniowski podziękował za referaty i potwierdził, że rozwój nowych technologii także wymaga aktywnej działalności górniczej.
Dr hab. P. Such podkreślił problem związany z niestabilnością odnawialnych źródeł energii. Wskazał, że całkowita rezygnacja z paliw kopalnych prowadzi do uzależnienia energetycznego od innych krajów.

            Prof. W. Dziurzyński zaproponował, aby Prezydium Komitetu Górnictwa spotkało się w styczniu 2022 w celu przygotowania odpowiednich wniosków, które będą przekazane do odpowiednich komisji rządowych. Prof. A. Tajduś pogratulował świetnych referatów oraz potwierdził wagę stawianych tez. Wskazał także na niską efektywność postulatów kierowanych do rządu w formie pism i wniosków. Prof. A. Tajduś wyraził zadowolenie z wyższej punktacji Archiwum Górnictwa (100 pkt.). Prof. T. Patzek podziękował za spotkanie oraz zasugerował dialog z organizacjami ekologicznymi.

Profesor W. Dziurzyński podziękował zgromadzonym za przybycie. Poinformował o planowanym spotkaniu początkiem roku 2022. Życzył wszystkim Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku.

 

Na tym zebranie zakończono.


Protokół z posiedzenia prezydium

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 5 października 2021.

Protokół

     Posiedzenie Prezydium Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 5 października 2021r w trybie hybrydowym w siedzibie Instytutu Mechaniki Górotworu PAN. Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN. W zebraniu uczestniczyli profesorowie: Dziurzyński, Tajduś, Trutwin, Dubiński, Nagy, Strzałkowski, Zimroz oraz Skoczylas.

     Głównym celem zwołania Prezydium KG PAN była chęć przedyskutowania miejsca i tematów jesiennego posiedzenia plenarnego. Wśród propozycji tematyki, Prof. Nagy zasugerował aby poprosić profesora Tadeusza Patzka o wygłoszenie referatu dotyczącego globalnych problemów transformacji energetyki. Aktualna pozostaje także propozycja prof. Aleksandra Lutyńskiego dotycząca referatu pt. "Instytut Techniki Górniczej KOMAG - 70 lat historii i perspektywy". Prof. Tajduś proponuje kontynuowanie tematyki związanej z przyszłością górnictwa oraz problematyką likwidacji kopalń. W temacie tym padła propozycja aby referat wygłosił profesor Antoni Sroka. Profesor Zimroz zaproponował tematykę związaną z problemami kopalni odkrywkowej w Turowie, bądź omówienie problemów zamykanych kopalń odkrywkowych na przykładzie Kopalni Węgla Brunatnego Konin.

     Wśród zaproponowanych przez Profesora Dziurzyńskiego terminów, wybrany został 15 grudnia. Miejsce spotkania zostanie uzależnione od sytuacji epidemiologicznej. Zaproponowane zostały takie lokalizacje jak: kopalnie soli w Bochni bądź Wieliczce. Profesor Dubiński zasugerował poproszenie o organizację gościnnego posiedzenia w siedzibie Famur. Jeśli sytuacja epidemiologiczna będzie ograniczała możliwości organizacyjne, posiedzenie odbędzie się hybrydowo w siedzibie Instytutu Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk.

Na tym zebranie zakończono.


Protokół z posiedzenia plenarnego

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 7 lipca 2021r.

Protokół

   Posiedzenie Plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 7 lipca 2021r w trybie hybrydowym w siedzibie Instytutu Mechaniki Górotworu PAN. Członkowie Komitetu obecni zdalnie połączyli się za pomocą aplikacji Microsoft Teams. W trybie stacjonarnym obecnych było 20 Członków Komitetu, natomiast w trybie zdalnym 14 – łącznie 34, co stanowi 77% wszystkich Członków KG PAN.

   Przewodniczący Komitetu, prof. W. Dziurzyński powitał członków Komitetu Górnictwa PAN oraz przedstawił program posiedzenia:

  1. Wręczenie nominacji powołanym członkom Komitetu z naszych ubiegłorocznych wyborów oraz wręczenie nominacji na Przewodniczących Sekcji Komitetu. 
  2. Referat prof. dr hab. inż. Antoniego Tajdusia pt. „QUO VADIS” polskie górnictwo?
  3. Referat dr hab. inż. Andrzeja Kowalskiego prof. GIG i dr inż. Jana Bondaruka „Zagospodarowanie terenów górniczych i pogórniczych GZW w świetle transformacji gospodarczej".
  4. Dyskusja plenarna nad poruszonymi zagadnieniami.
  5. Wybór kandydata do wyborów w PAN na członka korespondenta.
  6. Tematyka i miejsce jesiennego spotkania.
  7. Wolne wnioski.

   Profesor Dziurzyński wręczył nominacje powołanym Członkom Komitetu oraz Przewodniczącym Sekcji. Profesor Dziurzyński przedstawił bieżące informacje dotyczące działalności Komitetu.

   Następnie prof. Antonii Tajduś wygłosił wykład dotyczący przyszłości górnictwa w Polsce. Profesor Tajduś przedstawił statystyki i prognozy wydobycia kopalin w kraju. Zarysował problemy związane z kształceniem górniczych kadr inżynierskich oraz problemy które w przyszłości będą wynikać z ich niedoboru. Wskazał na szereg nieścisłości, którymi posługują się zwolennicy szybkiego odchodzenia od paliw kopalnych. Poruszył temat pierwiastków krytycznych, niezbędnych dla rozwoju wielu innowacyjnych dziedzin gospodarki – w tym tych, związanych z tzw. „czystą energią”. Na zakończenie podjął polemikę z możliwością funkcjonowania krajowej energetyki bez węgla.

   Po zakończeniu rozpoczęła się dyskusja, w której czynny udział wzięli prof. Nikodem Szlązak, prezes Janusz Olszowski, prof. Stanisław Nagy, prof. Józef Dubiński oraz prof. Krzysztof Tajduś. Profesor Szlązak wspomniał o polskich zobowiązaniach wynikających z członkostwa w UE. Profesor dostrzega także problemy czekające Europę, związane z pierwiastkami krytycznymi. Prezes Olszowski wskazał na brak spójności oraz nierealizowanie Polityk Energetycznych i Planów Restrukturyzacji Górnictwa opracowywanych przez kolejne rządy. Wspomniał ponadto, że brak alternatywnych źródeł energii stabilizujących rynek energetyczny, nie jesteśmy w stanie całkowicie zrezygnować z węgla. Prof. Stanisław Nagy stwierdził, że przy zapowiedzianych cenach emisji CO2, energetyka oparta na paliwach kopalnych jest bardzo kosztowna, czego konsekwencją będzie rosnący import energii. Profesor St. Nagy wskazał także na koncepcje rozwiązań energetycznych pozwalających na łatwy wychwyt CO2 ze spalin. Profesor J. Dubiński ponownie zasygnalizował konieczność poszukiwania lokalnych złóż surowców krytycznych – „transformacja energetyczna rozpoczyna się od górnictwa i kończy się na górnictwie” – technologie związane z „zieloną energią” wymagają ogromnych ilości metali krytycznych. Prof. Krzysztof Tajduś wskazał na zagrożenie związane z lokalizacją wydobycia surowców krytycznych wyłącznie w Azji. Prof. Wacław Dziurzyński podziękował za dyskusję i zaprosił do wygłoszenia referatu p.t. „Zagospodarowanie terenów górniczych i pogórniczych GZW w świetle transformacji gospodarczej" prof. Andrzeja Kowalskiego oraz dr Jana Bondaruka. Profesor Kowalski przedstawił zagadnienie wpływu górniczej eksploatacji podziemnej na powierzchnię. Zestawił dane historyczne ze stanem obecnym. Wskazał miejsca największej aktywności sejsmicznej indukowanej działalności górniczą w GZW. Opisał problem zawodnienia związanego z przekształcaniem terenów górniczych. Zdefiniował problemy obszarów pogórniczych, w tym przydatności terenu do zagospodarowania. Konkluzje referatu zawierały następujące stwierdzenia:

  • ochrona powierzchni jest już obok ekonomii barierą prowadzenia podziemnego górnictwa węgla kamiennego w GZW,
  • eksploatacja pod terenami zagospodarowanymi nie jest problemem technicznym a społecznym i ekonomicznym,
  • społeczeństwo nie chce eksploatacji górniczej i szkód nią powodowanych.

            Dr Jan Bondaruk kontynuował referat, poruszając tematy związane z transformacją energetyczną kraju oraz europejskim Zielonym Ładem. Przedstawił zakres wsparcia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz przedstawił specyfikację projektów rewitalizacyjnych.

            Po wysłuchaniu referatów miała miejsce krótka dyskusja, po której głos zabrał Przewodniczący Komitetu Górnictwa Profesor Wacław Dziurzyński. Prof. Dziurzyński zarekomendował profesora Adama Smolińskiego jako kandydata popieranego przez Komitet Górnictwa na Członka Korespondenta PAN. Przewodniczący KG przedstawił Jego imponujący dorobek naukowy. Przeprowadzone zostało głosowanie tajne. Uzyskano następujące wyniki:

  • głosów ogółem: 36,
  • głosów ważnych: 34,
  • głosów popierających: 31,
  • głosów na nie: 2,
  • głosów wstrzymujących: 1.

   Tym samym, Komitet Górnictwa na posiedzeniu plenarnym w dniu 7 lipca 2021r poparł kandydaturę prof. dr hab. inż. Adama Smolińskiego na Członka Korespondenta PAN.

   W dalszej części spotkania prowadzona była dyskusja dotycząca planowanej tematyki najbliższych posiedzeń plenarnych. Profesor Stanisław Nagy rekomendował zaproszenie prof. Petra Bujoka (Vysoká škola báňská), by w referacie przedstawił doświadczenia Czeskie związane z zamykaniem kopalń.

   Profesor Dziurzyński podziękował zgromadzonym za przybycie.

   Na tym zebranie zakończono.


 Szanowni  Państwo,

   Członkowie Komitetu Górnictwa PAN,

   Zapraszam Państwa na hybrydowe posiedzenie plenarne Komitetu Górnictwa PAN, które odbędzie się w dniu 7 lipca (środa)  2021 roku godzina 12:00. Członkowie Komitetu zgłoszeni do bezpośredniego udziału spotkają się w Sali Seminaryjnej IMG PAN. Pozostałych Członków zapraszam na platformę internetową Microsoft Teams.  Program spotkania:

 

  1. Wręczenie nominacji powołanym członkom Komitetu z naszych ubiegłorocznych wyborów oraz wręczenie nominacji na Przewodniczących Sekcji Komitetu.  
  2. Referat prof. dr hab. inż. Antoniego Tajdusia pt. „QUO VADIS” polskie górnictwo?
  3. Referat dr hab. inż. Andrzeja Kowalskiego prof. GIG i dr inż. Jana Bondaruka „Zagospodarowanie terenów górniczych i pogórniczych GZW w świetle transformacji gospodarczej".
  4. Dyskusja plenarna nad poruszonymi zagadnieniami.
  5. Wybór kandydata do wyborów w PAN na członka korespondenta,
  6. Tematyka i miejsce  jesiennego spotkania
  7. Wolne wnioski. 

Z poważaniem

Przewodniczący Komitetu Górnictwa

prof. dr hab. inż. Wacława Dziurzyńskiego


 

Fragment protokołu z posiedzenia plenarnego

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 09 grudnia 2020

 Posiedzenie plenarne Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 9 grudnia 2020r w trybie zdalnym. Zrealizowany plan posiedzenia zakładał następujący porządek obrad:

  1. Wygłoszenie referatu przez Pana dr Larsa Schernikau pt. „The truth behind renewable Energy” oraz dyskusja. Ten etap posiedzenia odbył się wspólnie z Komitetem Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN.
  2. Zebranie członków Komitetu Górnictwa PAN w sprawach:
  • informacja Przewodniczącego Komitetu,
  • wybory dodatkowych członków Komitetu,
  • podjęcie decyzji czy tworzymy sekcje w strukturze Komitetu oraz ewentualne wybory ich przewodniczących,
  • dyskusja plenarna nad poruszonymi zagadnieniami,
  • wolne wnioski.

PROTOKÓŁ

 


 

Protokół z posiedzenia Prezydium

Komitetu Górnictwa Polskiej Akademii Nauk

w dniu 20 lipca 2020

 

   Posiedzenie Prezydium Komitetu Górnictwa PAN odbyło się w dniu 20 lipca 2020r w Instytucie Mechaniki Górotworu Polskiej Akademii Nauk. W posiedzeniu wzięli udział: przewodniczący prof. W. Dziurzyński, honorowy przewodniczący prof. W. Trutwin, wiceprzewodniczący prof. A. Tajduś oraz prof. J. Dubiński, Członkowie Prezydium prof. P.  Strzałkowski oraz prof. S. Nagy i sekretarz naukowy Komitetu      dr hab.N. Skoczylas, prof. R. Zimroz nieobecny, usprawiedliwiony.

   Obecnych przywitał prof. Wacław Dziurzyński, przewodniczący KG. Przedstawiony został projekt regulaminu Komitetów PAN zaproponowany przez Polską Akademię Nauk, przyjęto że regulamin zostanie rozesłany do członków KG.

   Podstawowym tematem dyskusji było opracowanie ramowego planu prac Komitetu Górnictwa na lata 2020-2023. Przewidziane jest przeprowadzenie nie mniej niż dwóch posiedzeń plenarnych Komitetu rocznie. W opinii Prezydium proponowana tematyka prac komitetu powinna dotyczyć:

  • transformacji sektora górniczego,
  • polityki energetycznej kraju,
  • perspektyw nauki i szkolnictwa w zakresie górnictwa i geologii inżynierskiej,
  • możliwości dywersyfikacji obszaru zainteresowań branży górniczej – np. problematyka budownictwa podziemnego.

   Poruszono zagadnienie powołania wewnętrznych jednostek organizacyjnych KG tj. komisji sekcji czy zespołu.  Dyskutowana była także koncepcja zmniejszenia liczebności oraz reorganizacji Sekcji KG PAN.

   Poruszono też sprawę powołania nowych członków Komitetu, prof. W. Dziurzyński prosił o podanie kandydatów z grona wybitnych specjalistów świata nauki i przemysłu.

   Następnie profesor A. Tajduś przedstawił problemy przed którymi staje redakcja Archiwum Górnictwa, prezydium w pełni zaakceptowało działania redakcji AMS, w tym starania o poprawę wizerunku czasopisma w światowych rankingach.

   Rozważono możliwość zwołania zabrania plenarnego, jeśli warunki na to pozwolą w trzeciej dekadzie września 2019 roku.

   Przewodniczący KG PAN prof. Wacław Dziurzyński podziękował za udział w spotkaniu i poprosił o korespondencyjną łączność w celu doprecyzowania planu pracy Komitetu.

 

Protokołował: Dr hab. inż. Norbert Skoczylas, IMG PAN Sekretarz Komitetu Górnictwa PAN


Pierwsze posiedzenie Komitetu Górnictwa w kadencji 2020-2023 odbyło się  11 marca 2020 r. w Instytucie Mechaniki Górotworu PAN. Posiedzenie zainaugurował Prof. Antoni Rogalski, Dziekan Wydziału IV Nauk Technicznych PAN. Posiedzenie przebiegało zgodnie z planem:

  1. Otwarcie posiedzenia.
  2. Wręczenie nominacji członkom Komitetu.
  3. Informacja o PAN.
  4. Wybory Przewodniczącego Komitetu.
  5. Wybory Wiceprzewodniczącego i Sekretarza Komitetu.
  6. Dyskusja dotycząca struktury Komitetu.
  7. Dyskusja dotycząca programu działalności i planów pracy.
  8. Sprawy różne i wolne wnioski.
  9. Zamknięcie posiedzenia.

W głosowaniu tajnym członkowie Komitetu wybrali Przewodniczącego KG PAN, którym jednogłośnie został prof. dr hab. inż. Wacław Dziurzyński. W kolejnych głosowaniach tajnych powołano:

  • wiceprzewodniczących KG PAN:

prof. dr hab. inż. czł. rzecz. PAN Józef Antoni Dubiński

prof. dr hab. inż. Antoni Tajduś

 

  • członków prezydium KG PAN:

dr hab. inż. Radosław Zimroz, prof. PWr

prof. dr hab. inż. Piotr Strzałkowski

prof. dr hab. inż. czł. koresp. PAN Stanisław Nagy

 

  • sekretarza KG PAN:

dr hab. inż. Norbert Skoczylas, prof. IMG PAN

Wydziału IV Nauk Technicznych PAN prof. Rogalski oraz Przewodniczący Komitetu Górnictwa PAN, prof. Dziurzyński pogratulowali wybranym członkom.